(၁၁၉)။ မိန္းမႏွင့္ ႏွီးေႏွာေသာရဟန္း၌ အဘယ္မွာ သီလရွိအံ႔နည္း။ အသားစားၾကဴးေသာသူ၌ အဘယ္မွာ သနားရွိအံ႔နည္း။ ေသေသာက္ၾကဴးသည့္သူ၌ အဘယ္မွာ စကားမွန္အံ႔နည္း။ အလိုရမၼက္ႀကီးေသာသူ၌ အဘယ္မွာ အရွက္ရွိအံ႔နည္း။ အပ်င္းႀကီးေသာသူ၌ အဘယ္မွာ အတတ္ရွိအံ႔နည္း။ အမ်က္ႀကီးေသာသူ၌ အဘယ္မွာ ဥစၥာရွိအံ႔နည္း။
(၁၂၀)။ ေသေသာက္ၾကဴးေသာသူသည္လည္းေကာင္း၊ အခါမဟုတ္သည္၌ သြားေလ႔ရွိေသာသူသည္လည္းေကာင္း၊ သဘင္အသြားမ်ားေသာ သူသည္လည္းေကာင္း၊ ေၾကြအန္ အစရွိေသာ ေလာင္းကစားၾကဴးေသာသူသည္လည္းေကာင္း၊ မေကာင္းေသာ အေဆြခင္ပြန္းရွိေသာသူသည္လည္းေကာင္း ပ်င္းရိဖင္႔ႏြဲ႕ေသာ သူသည္လည္းေကာင္း၊ ဤသူတို႔ကား...
MMSA ဘေလာ့စည္းမ်ဥ္းမ်ား
* ဘာသာ သာသနာနွင့္လူမ်ိဳးတုိ႕၏ ဂုဏ္ကုိ ထိခုိက္ပ်က္စီးေစတတ္ေသာ အေရးအသားမ်ိဳးကုိ ေရွာင္ရွားရန္၊
* အခ်င္းခ်င္း ညီညြတ္မွဳ႕ကုိ ပ်က္စီးေစတတ္ေသာ အေၾကာင္းမ်ားကုိ ေရးသားျခင္းမွ ေရွာင္ရွားရန္၊
* သာသနာႏွင့္ မအပ္စပ္ေသာ အဖြဲ႕ဂုဏ္သိကၡာကုိ ျငိဳးႏြမ္းေစတတ္ေသာ ပုံမ်ားကုိတင္ျခင္းမွ ေရွာင္ရွားရန္၊
* ပုဂၢိဳလ္ေရးဆုိင္ရာမ်ားထက္ အမ်ားႏွင့္သက္ဆုိင္ေသာ အက်ိဳးမ်ားေစႏိုင္ေသာ ပုံမ်ား စာမ်ားကုိသာ ေရးသားရန္၊
* MMSAသည္ ပညာေရးအဖြဲ႕စည္း ျဖစ္သည့္ အတြက္ႏုိင္ငံေရးႏွင့္သက္ဆုိင္ေသာ အေရးအသားမ်ားကုိ ေရးျခင္းမွ ေရွာင္ရွားရန္၊
* ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မိမိတုိ႕ေလ့လာေနေသာ ပညာရပ္ဆုိင္ရာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ ဗဟုသုတအလုိ႕ငွါ ေရးသား မွ်ေ၀ၾကရန္၊
* အခ်င္းခ်င္း ညီညြတ္မွဳ႕ကုိ ပ်က္စီးေစတတ္ေသာ အေၾကာင္းမ်ားကုိ ေရးသားျခင္းမွ ေရွာင္ရွားရန္၊
* သာသနာႏွင့္ မအပ္စပ္ေသာ အဖြဲ႕ဂုဏ္သိကၡာကုိ ျငိဳးႏြမ္းေစတတ္ေသာ ပုံမ်ားကုိတင္ျခင္းမွ ေရွာင္ရွားရန္၊
* ပုဂၢိဳလ္ေရးဆုိင္ရာမ်ားထက္ အမ်ားႏွင့္သက္ဆုိင္ေသာ အက်ိဳးမ်ားေစႏိုင္ေသာ ပုံမ်ား စာမ်ားကုိသာ ေရးသားရန္၊
* MMSAသည္ ပညာေရးအဖြဲ႕စည္း ျဖစ္သည့္ အတြက္ႏုိင္ငံေရးႏွင့္သက္ဆုိင္ေသာ အေရးအသားမ်ားကုိ ေရးျခင္းမွ ေရွာင္ရွားရန္၊
* ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မိမိတုိ႕ေလ့လာေနေသာ ပညာရပ္ဆုိင္ရာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ ဗဟုသုတအလုိ႕ငွါ ေရးသား မွ်ေ၀ၾကရန္၊
ဆက္ဖတ္ရန္
(၁၀၅)။ မင္းကား တစ္ယာမ္သာ အိပ္ရာ၏။ ပညာရွိကား ႏွစ္ယာမ္သာအိပ္ရာ၏။ အိမ္ရာေထာင္ေသာလူ အေပါင္းကား သံုးယာမ္သာ အိပ္ရာ၏။ ဖုန္းေတာင္းယာစကာကား ေလးယာမ္လံုးသာလွ်င္ အိပ္ရာ၏။
(၁၀၆)။ အၾကင္အရပ္၌ ဥစၥာရွိေသာသူသည္လည္းေကာင္း၊ အၾကားအျမင္မ်ားေသာ ပညာရွိသည္လည္းေကာင္း၊ မင္းသည္လည္းေကာင္း၊ ျမစ္သည္လည္းေကာင္း၊ ေဆးသမားသည္လည္းေကာင္း၊ ဤငါးပါးတို႔သည္ မရွိကုန္။ ထိုအရပ္၌ တစ္ေန႔တစ္ရက္မွ် မေနရာ။
(၁၀၇)။ အၾကင္အရပ္၌ ျမတ္ႏိုးျခင္းလည္းမရွိ၊ ခ်စ္ျခင္းလည္းမရွိ၊ အေဆြခင္ပြန္းလည္းမရွိ၊ တစ္စံုတစ္ေယာက္မွ် အတတ္ပညာ သင္စိမ္႔ေသာ သူလည္းမရွိ၊ ထိုအရပ္၌ တစ္ေန႔တစ္ရက္မွ် မေနရာ။
(၁၀၈)။...
(၈၈)။ ဥၾသတို႔၏ အဆင္းကား အသံလွ်င္တည္း။ မိန္းမတို႔၏ အဆင္းကား လင္ကို ျမတ္ႏိုးျခင္းတည္း။ မေကာင္းေသာ ႐ုပ္သဏၭာန္ရွိေသာသူ၏ အဆင္ကား အတတ္တည္း။ ရေသ႔တို႔၏ အဆင္းကား သည္းခံျခင္းတည္း။
(၈၉)။ မိန္းမတို႔၏ ဥစၥာကား အဆင္းတည္း။ ေယာက္်ားတို႔၏ ဥစၥာသည္ အတတ္လွ်င္တည္း။ ရဟန္းတို႔၏ ဥစၥာကား သီလတည္း။ မင္းတို႔၏ ဥစၥာသည္ကား ရဲမက္ဗိုလ္ပါတည္း။
(၉၀)။ ရေသ႔ ရဟန္းတို႔သည္ကား ႀကံဳမွသာလွ်င္ တင့္တယ္ကုန္၏။ ေျခေလးခုရွိေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ကား ဆူကုန္မွသာလွ်င္ တင့္တယ္ကုန္၏။ ေယာက္်ားတို႔သည္ကား အတတ္ပညာရွိမွသာလွ်င္ တင့္တယ္ကုန္၏။ မိန္းမတို႔သည္ကား လင္သားရွိမွ တင့္တယ္ကုန္၏။
(၉၁)။...
(၇၃)။ စီးပြားကိုေဆာင္သည္ရွိေသာ္ သူတစ္ပါးသည္လည္း အေဆြမည္၏။ စီးပြားကို မေဆာင္မူ အေဆြသည္လည္း သူတစ္ပါးမည္၏။ အနာသည္ ကိုယ္၌ျဖစ္လ်က္ စီးပြားကိုမေဆာင္ေလ။ ေဆးကား ေတာ၌ျဖစ္လ်က္ စီးပြားကို ေဆာင္ေလသလွ်င္ကတည္း။
(၇၄)။ မ်က္ကြယ္၌ ေက်းဇူးကို ေခ်တတ္ေသာ၊ မ်က္ေမွာက္၌ ခ်စ္ဖြယ္ေသာ စကားကို ဆိုတတ္ေသာ ထိုသို႔သေဘာရွိေသာ အေဆြခင္ပြန္းကို အဆိပ္အိုး၌ ပ်ားတို႔ၾကဥ္ရာသကဲ႔သို႔ ၾကဥ္ရာ၏။
(၇၅)။ ဥစၥာတည္းယုတ္မူကား အေဆြခင္ပြန္းသည္ စြန္႔တတ္၏။ သားမယားတို႔သည္ လည္းေကာင္း၊ ညီသား အစ္ကိုတို႔သည္ လည္းေကာင္း၊ စြန္႔တတ္ကုန္၏။ ဥစၥာရွိေသာသူတို႔ကိုသာလွ်င္ မွီ၀ဲကုန္၏။ ထို႔ေၾကာင့္...
(၆၄)။ ေျမြသည္ အမ်က္လြန္၏။ သူယုတ္သည္လည္း အမ်က္လြန္၏။ ေျမြထက္ သူယုတ္သည္ကား အမ်က္လြန္၏။ ထိုေျမြကိုကား မႏၲယားေဆး၀ါးတို႔ျဖင့္ ၿငိမ္းေစႏိုင္၏။ သူယုတ္ကိုကား အဘယ္မည္ေသာ ေဆးျဖင့္ ၿငိမ္းေစႏိုင္အံ႔နည္း။
(၆၅)။ အၾကင္လူမိုက္သည္ မိမိမိုက္ေသာအျဖစ္ကို သိ၏။ ထိုသို႔သိျခင္းေၾကာင့္ ထိုသို႔ မိုက္ေသာသူျဖစ္လ်က္လည္း ပညာရွိမည္၏။ အၾကင္လူမိုက္သည္ကား မိုက္လ်က္လွ်င္ မိမိကုိယ္ကို ပညာရွိဟု ထင္၏။ ထိုသူမိုက္သည္သာလွ်င္ စင္စစ္ သူမိုက္ဟူ၍ ဆိုအပ္၏။
(၆၆)။ သူမိုက္သည္ အၾကင္မွ်ေလာက္ မိမိျပဳေသာမေကာင္းမႈသည္ အက်ိဳးမေပးေသး။ ထိုမွ်ေလာက္ပ်ားရည္ကဲ႔သို႔ ေအာက္ေမ႔တတ္၏။ အၾကင္အခါ၌ကား...
(၃၇)။ သူေတာ္ေကာင္းတို႔ႏွင့္သာလွ်င္ ေပါင္းဖက္ရာ၏။ သူေတာ္ေကာင္းတို႔ႏွင့္ ေပါင္းဖက္ျခင္းကို ျပဳရာ၏။ သူေတာ္ေကာင္းတို႔၏ တရားကိုသိ၍ ျမတ္သည္ျဖစ္၏။ ယုတ္မာသည္ မျဖစ္။
(၃၈)။ သူယုတ္တို႔ႏွင့္ ေပါင္းသင္းျခင္းကို စြန္႔ေလာ႔။ ေပါင္းဖတ္အပ္ေသာ သူေတာ္ေကာင္းသို႔ ဆည္းကပ္ေလ႔။ ေန႔စဥ္ပတ္လံုး ေကာင္းမႈကို ျပဳေလာ႔။ သခၤါရတရားတို႔၏ မၿမဲေသာအျဖစ္ကို အၿမဲေအာက္ေမ႔ေလာ႔။
(၃၉)။ ေရသဖန္းသီးမွည့္တို႔သည္ နီစြာသာလွ်င္ကတည္း။ အတြင္း၌ကား ပိုးအတိျပည့္ကုန္သည္ျဖစ္သကဲ႔သို႔ ထို႔အတူ သူယုတ္တို႔၏ ႏွလံုးတို႔သည္ ျဖစ္ကုန္၏။
(၄၀)။ ပိႏၷဲသီးတို႔သည္ကား အပ၌ ဆူသာထင္ကုန္၏ အတြင္း၌ကား...
(၁)။ ပ်င္းေသာသူအား အတတ္ပညာ အဘယ္မွာ တတ္အံ႔နည္း။ အတတ္ပညာ မရွိေသာသူအား ဥစၥာအဘယ္မွာ ရအံ႔နည္း။ ဥစၥာမရွိေသာသူအား အေဆြခင္ပြန္းအဘယ္မွာ ရအံ႔နည္း။ အေဆြခင္ပြန္းမရွိေသာသူအား ခ်မ္းသာ အဘယ္မွာ ရအံ႔နည္း။ ခ်မ္းသာမရွိေသာသူအား ေကာင္းမႈအဘယ္မွာ ရအံ႔နည္း။ ေကာင္းမႈမရွိေသာသူအား နိဗၺာန္ အဘယ္မွာ ရႏိုင္အံ႔နည္း။
(၂)။ အတတ္ႏွင့္တူေသာ ဥစၥာသည္မရွိ။ အတတ္ကိုခိုးသူတို႔သည္ မယူႏိုင္ကုန္။ ဤေလာက၌ အတတ္သည္ကား အေဆြခင္ပြန္းျဖစ္၏။ တမလြန္ဘ၀၌ ခ်မ္းသာကို ေဆာင္တတ္၏။
(၃)။ အၾကားအျမင္ပညာကို နည္း၏ဟူ၍ မေအာက္ေမ႔ရာ။ မိမိစိတ္ထဲ၌ သြင္းထားရာ၏။ ေတာင္ပို႔၌ ေရေပါက္သည္ က်ဖန္မ်ားစြာ ၾကာရွည္သျဖင့္...
'နီတိ' ဟူေသာ ေဝါဟာရသည္ သသၤကရိုက္ပါဠိ ဘာသာစကားျဖစ္၍ 'လမ္းညႊန္'ဟု အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုနိုင္ေပသည္။ ေလာကလူသားတို႕ု လိုက္နာအပ္သည့္ လူမႈက်င့္ဝတ္ နွင့္ လူမႈစည္းကမ္းမ်ား ဆိုင္ရာလမ္းညႊန္ထားခ်က္မ်ား ကို ေပါင္းရံုး၍ ေလာကနီတိ ဟုေခၚေဝၚသံုးနွုန္းျခင္းျဖစ္သည္။ ေရွးလူႀကီးေတြ ထားရစ္ခဲ့ေသာ စကားပံုမ်ား၊ မွတ္သားလုိက္နာဖြယ္ အဆုိအမိန္႔မ်ား၊ သင္ခန္းစာရယူဖြယ္ ဇာတ္ေၾကာင္း ပံုျပင္ေတြကေန ေကာင္းႏုိးရာရာေတြကို စုစည္းထားတဲ႕ လူမႈဆုိင္ရာ ေလာကနီတိက်မ္းသည္ ဘာသာမေရြး၊ လူမ်ိဳးမေရြး၊ အရြယ္သံုးပါး လိုက္နာဖြယ္ ေကာင္းလွပါသည္။
ေလာကနီတိသည္ ဘုရားေဟာဟု မဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း...
Chiang Mai DEC 24.2010
(MMSA) ျမန္မာ ရဟန္းေက်ာင္းသားမ်ား အဖြဲ႕ (Mahachulalongkorn.University, Chiang Mai, Thai) မွ သံဃာေတာ္မ်ားသည္ 15 , Dec,2010 ေန႕မွ စတင္ေသာ တရားထိုင္ခရီး (meditation retreat )ထြက္ၾကေသာ မဟာခ်ဴလာ ေက်ာင္းသား ဓမၼေယာဂီမ်ားအတြက္ အစစ အရာရာ ေဆာင္ရြက္ပါရမီ ျဖည့္ေပးေသာ Sanyato (သညေတာ) ဓမၼရိပ္သာ၌ ဆြမ္းပေဒသာပင္အျဖစ္ ဘတ္ေငြ (3000)ကို ဓမၼရိပ္သာဆိုင္ရာ ယာယီ တာ၀န္ခံ ဆရာ Visuttichai သုိ႕ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားကိုယ္စား ဦး၀ရသာမိလွဴဒါန္းခဲ့ေၾကာင္း...
“က်င္” ေဝါဟာရႏွင့္ပတ္သက္၍ အမ်ဳိးမ်ဳိးေရးဖြဲ႔တတ္သည္ကို ေတြ ့ရပါသည္။ ဦးရာဇ္ေတာင္ဘုရားသမိုင္း လကၤာ၌ “ေလာကီဘက္က၊ ေဆာင္႐ြက္တခန္း၊ က်င္လက္ပန္းႏွင့္၊ ၿမီဝန္း႐ုပ္သီး၊ ႐ႈမၿငီးေအာင္” ဟူ၍ူ ေရးဖြဲ႔ထားသည္။
ဆယ့္ႏွစ္လရာသီလကၤာတပိုဒ္တြင္ “မယ္လွ်င္စစ္မွာ၊ စိတ္ႀကီးပ်က္လို႔၊ က်င္ကိုင္လက္ပန္း၊ အခန္းခန္းကို၊ အိမ္သူအကၽြန္၊ ျမင္ရျပန္ေက၊ လြမ္းေတာ္တာ႐ွည္၊ ပန္းမဥၥဴကို၊ နီပူထိုးေက၊ ညႇိဳးလတ္ေတလည္း” ဟူ၍ူ ဖြဲ႕ဆိုထားျပန္သည္။
လမုေခ်ာင္းဆရာေက်ာ္မဲ ေရးဖြဲ႔ေသာ မဟာဝိဟႎကရာဇဝင္လကၤာ (အပိုဒ္-၁၁၃) ၌ “ကေျခမ်ားျဖင့္၊ တီးကာရစ္ျမည္၊ စည္ငါးမည္တည္း၊ သံ႐ွည္ဟစ္ေႄကြး၊ စု႐ံုးေဝးလွ်က္၊...
ဘုရားရွင္သည္ ဘုရားအျဖစ္ေရာက္ရွိျပီး တစ္ႏွစ္ေျမာက္သည့္အခ်ိန္တြင္ ေမြးရာဇာတိ ကပိလ၀တ္ေနျပည္ေတာ္သို႔ ၾကြေရာက္သီတင္းသံုးေတာ္မူပါတယ္။ တစ္ရက္တြင္ ယေသာ္ဓရာမိဘုရားက သားေတာ္ရာဟုလာကို ဘုရားရွင္ထံ အေမြေတာင္းခိုင္းပါသည္။ သားေတာ္ရာဟုလာမွ ဘုရားရွင္ထံအေမြေတာင္းသည့္ အခါတြင္ ဘုရားရွင္က " သာရိပုတၱရာ ရာဟုလာကို ရွင္ျပဳေပးလိုက္ပါလို႔ ေစခိုင္းေတာ္မူပါသည္။ ရွင္သာရိပုတၱရာရဟႏၱာအရွင္ျမတ္ၾကီးမွ မည္သို႔ရွင္ျပဳေပးရမလဲဟု ေမးေလွ်ာက္တဲ့အခါ ဘုရားရွင္က ရဟန္းအေပါင္းကို စုေ၀းေစျပီး "ရဟန္းတို႔ သရဏဂံုသံုးပါးနဲ႔ ရွင္သာမေဏျပဳေပးဖို႔ ငါဘုရားခြင့္ျပဳေတာ္မူပါတယ္လို႔ မိန္႔ေတာ္မူပါတယ္။
...
ရဟန္းဟူသည္ - တရားကို ေကာင္းစြာက်င္႔ျခင္း ၊ မွန္စြာက်င္႔ျခင္း ၊ ကုသိုလ္ျပဳျခင္းသည္ ေကာင္း၏၊ေကာင္းမႈျပဳျခင္းသည္ ေကာင္း၏၊ မညွင္းဆဲျခင္းသည္ေကာင္း၏၊ သတၱ၀ါတို႔ကို သနားျခင္းသည္ ေကာင္း၏ ဟု ႏွလံုးသြင္း က်င္႔ေနသူ ျဖစ္သည္။ [1]
သာမေဏရ ပဗၺဇၹ လို႔ အေခၚေျပာင္းလိုက္လွ်င္ - လြတ္ေျမာက္ေအာင္က်င္႔ေနသူ ၊ အေႏွာင္အဖြဲ႔ကင္းသူ၊ (တဏွာကင္းေအာင္ ၾကိဳးစားေနသူ ) ဖိအားကင္းေအာင္ေနသူ၊ ျငိမ္းခ်မ္းေအာင္ေနသူဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။
ရဟန္း ၈-မ်ိဳး
သာသနာ့၀န္ထမ္း ရဟန္းဘ၀ႏွင့္ စပ္၍ ရဟန္းရွစ္မ်ိဳးရွိေၾကာင္းကို ဦးစြာသိအပ္ေပ၏။
၁။ ဧဟိဘိကၡဴပသမၸဒါ-ဗုဒၶက ရဟန္း လာေလာ့-ဟုေခၚကာမွ်ျဖင့္...
ဒီပံုမွာပါတဲ့ အရြက္ကေတာ့ ဗိေႏၵာေဆးအေခၚ *ဣႆရမူလီ* လုိ႔ေခၚတယ္။
ဦးဟုတ္စိန္အဘိဓာန္မွာေတာ့ The Indian Brithwort (*Atistolochia indica)* သာမည
ဣႆရီ တဲ့။
ရွမ္းဘာသာကေတာ့ ၀မ္လီႏုတ္ယံုး *(၀၊ခေ္လီခေူဂ့္ယုင္း*) လုိ႔ေခၚၿပီး
တရုတ္အေခၚကေတာ့ *ခံု႔ေရွာ့တန္း* လုိ႔ေခၚတယ္။
အပင္ကေတာ့ အစိမ္းေရာင္ ႏြယ္ပင္တစ္မ်ဳိးပါ။ ခြာညိဳ၊ ခြာျဖဴပန္းလုိ အိမ္မွာ
အလွစုိက္ထားေလ့ရွိတယ္။
အပြင့္က ဥေဒါင္းငွက္နဲ႔ ဆင္တူၿပီး အျဖဴ။ အ၀ါ၊ အစိမ္း၊ ခရမ္းေရာင္
အနဲငယ္သမ္းေနတယ္။
အသီးကေတာ့ ကင္းမြန္သီးလုိ...